Każdy pies ma swoje wyjątkowe potrzeby, związane z wiekiem, typem użytkowości, poziomem aktywności fizycznej, aktualnym stanem zdrowia i stanem fizjologicznym. Opiekun musi zdecydować, jaką karmę wybrać, by spełnić wymagania swojego pupila, a jednocześnie dobrać produkt odpowiedni do swoich możliwości, pod względem zarówno ekonomicznym, jak i stylu życia. Jak zatem pomóc klientowi dokonać właściwego wyboru karmy dla psa?
Z artykułu dowiesz się:
- jakich składników odżywczych potrzebuje pies,
- skąd wynikają różnice w potrzebach pokarmowych psów,
- jak właściwie dobrać karmę do potrzeb czworonoga.
Składniki odżywcze w diecie psa
Psy potrzebują:
- białka,
- tłuszczów,
- węglowodanów,
- wody,
- witamin i minerałów.
Białka składają się z aminokwasów, z których dziesięć należy do tzw. aminokwasów egzogennych, czyli inaczej niezbędnych. Muszą być one uwzględnione w diecie psa. Dostarczane do organizmu białka budują mięśnie, włosy, pazury, a także organy. Białka mogą pochodzić zarówno ze źródeł zwierzęcych (np. z drobiu), jak i roślinnych (np. z grochu).
Tłuszcze to źródło energii i kwasów tłuszczowych, które są niezbędne do budowy niektórych enzymów oraz błon komórkowych. Ponadto tłuszcze są istotne dla prawidłowego wchłaniania witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E i K).
Węglowodany dostarczają ciału energii, ale nie ma wskazanej minimalnej ich zawartości w karmach dla psów (poza okresem ciąży i laktacji). W przypadku psów ważne jest włókno pokarmowe, czyli tzw. węglowodany niestrawne, które wpływają na pracę jelit.
Minerały dzieli się na makroelementy (wapń, potas, fosfor, sód, chlor, magnez) oraz mikroelementy (np. selen, żelazo). Zarówno minerały, jak i witaminy są potrzebne zwierzętom w niewielkich ilościach, ale jednocześnie są niezbędne dla zdrowia i prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Jak dobrać karmę dla psa?
Nie ma jednej właściwej karmy dobrej dla każdego psa.
Najważniejsze, żeby pokarm:
- był właściwie zbilansowany,
- dostarczał psu wszystkich niezbędnych składników odżywczych,
- był wysoko strawny,
- był smakowity (taka karma jest chętniej zjadana przez psa).
Przy doborze karmy należy wziąć pod uwagę czynnik ekonomiczny (finansowe możliwości opiekuna) oraz jego styl życia.
Potrzeby związane z wiekiem
Karma dla psa powinna być dobrana do wieku zwierzęcia.
Wyróżnia się karmy dla szczeniąt, psów dorosłych oraz psów seniorów.
- Karma dla szczeniąt odpowiada na potrzeby młodego psa związane z jego wzrostem oraz ogólnym rozwojem organizmu. Taka karma powinna być wysoko strawna i skoncentrowana energetycznie w taki sposób, by każdy posiłek dostarczał psu odpowiedniej ilość kalorii i składników odżywczych bez obciążania jego przewodu pokarmowego. Dla szczeniąt ważne są m.in. nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, które wspierają rozwój układu nerwowego i siatkówki oka.
- Karma dla psów dorosłych powinna pokrywać zapotrzebowanie psa na energię oraz składniki odżywcze. Można dobrać ją do dodatkowych potrzeb psa wynikających np. z poziomu aktywności, typu użytkowości czy stanu fizjologicznego.
- Karmy dla seniorów są skomponowane tak, by wspomóc utrzymanie prawidłowej masy mięśniowej i wagi ciała psów, wspierać zdolności poznawcze czworonogów oraz ich witalność. Dla psich seniorów ważny jest nie tylko skład karmy, ale i postać posiłków. Niektóre starsze czworonogi potrzebują np. bardziej aromatycznej i delikatnej dla psiego pyszczka karmy mokrej albo bardziej miękkich krokietów karmy.
Małe, średnie, duże – czy wielkość rasy ma znaczenie?
Psy to bardzo zróżnicowany gatunek. Wyróżniamy rasy małe i miniaturowe, średnie oraz duże i olbrzymie. Producenci karm dla psów oferują zatem produkty dopasowane do konkretnej rasy.
- Karmy dla ras małych i miniaturowych mają nie tylko mniejszy rozmiar granulek, ale są bardziej skoncentrowane energetycznie i bogatsze w białko. Są zatem dopasowane do rozmiarów pyska psa, jego szybkiego metabolizmu oraz mniejszej pojemności żołądka.
- Karmy dla ras dużych i olbrzymich mają większe rozmiary krokiecików. Dla zdrowia stawów dużych ras istotne jest utrzymanie prawidłowej masy ciała oraz dostarczenie odpowiedniej ilości wapnia i fosforu w diecie. W produktach dla dużych psów znajdują się również składniki wpierające chrząstkę stawową, np. glukozamina czy siarczan chondroityny.
Pies aktywny a pies z nadwagą – różnice w kompozycji karmy
Psy różnią się pod względem zapotrzebowania na energię.
Niektóre czworonogi to zwierzęta pracujące i sportowe, a inne to leniwe kanapowce z tendencją do nadwagi i otyłości. Dobór karmy powinien więc uwzględniać styl życia psa i jego codzienną aktywność.
Dla psów o niskiej aktywności przeznaczone są karmy typu light. Mają one obniżoną kaloryczność i składniki zapewniające uczucie sytości.
Psy sportowe różnią się zapotrzebowaniem na składniki odżywcze w zależności od dyscypliny sportowej. Charty i psy wyścigowe skorzystają z węglowodanów, które są łatwo dostępnym źródłem energii. Psy zaprzęgowe, które są aktywne w umiarkowanym stopniu przez nawet kilka godzin dziennie, potrzebują natomiast większej ilości tłuszczu. Opiekunom takich czworonogów można polecać karmy o wyższej kaloryczności nazywane activity, sport lub performance.
Niepożądane reakcje na pokarm – komu doradzać karmy monobiałkowe?
U psów z wrażliwym układem pokarmowym lub cierpiących z powodu alergii czy nietolerancji pokarmowych ważna jest diagnostyka problemu i zidentyfikowanie składników powodujących negatywne reakcje organizmu. Jeśli właściciel zna alergeny, może ich unikać, wybierając karmę oraz przysmaki dla psa bez ich zawartości.
Opiekunom psich alergików można polecać karmy monobiałkowe bazujące na nowym źródle białka (takim, które jeszcze nie pojawiło się w menu zwierzęcia). Dobrym rozwiązaniem są m.in. karmy z owadów, które uważane są za hipoalergiczne źródło białka.
Specyficzne potrzeby a dobór karmy
Oprócz dobrania karmy do wieku, wielkości i aktywności psa dla wielu opiekunów ważne jest znalezienie karmy odpowiadającej na specyficzne potrzeby ich pupila. Może być to wrażliwa skóra, oznaki problemów ze stawami lub odczuwany przez psa stres. Niektóre czworonogi z natury są też niejadkami. Potrzebują więc karmy, która będzie nie tylko odpowiednia smakowo, ale również pokryje zapotrzebowanie zwierzaka na poszczególne składniki odżywcze. Wiele marek oferuje zatem produkty dostosowane do konkretnej grupy psich odbiorców. Takie karmy są w stanie sprostać potrzebom psich konsumentów w określonej grupie wiekowej, a do tego zawierają składniki prozdrowotne.
Diety weterynaryjne
Diety weterynaryjne to diety specjalistyczne, przeznaczone dla psów cierpiących z powodu pewnych jednostek chorobowych, najczęściej przewlekłych. Na rynku jest dostępnych wiele diet weterynaryjnych; najczęściej są one przeznaczone dla pacjentów z chorobami wątroby, trzustki, nerek, jelit, stawów czy skóry. Dla tych zwierząt konieczne jest dobranie właśnie odpowiedniej karmy leczniczej, czyli karmy weterynaryjnej. Firmy co rusz wprowadzają na rynek kolejne tego typu diety, opracowane pod konkretną grupę pacjentów, by zaspokoić specyficzne potrzeby zwierząt z poszczególnymi chorobami. Podawanie im takich produktów wspomaga powrót do zdrowia lub utrzymanie kondycji na określonym poziomie (ogranicza pogorszenie stanu zdrowia).
Potrzeby psa a możliwości opiekuna
Klienci sklepów zoologicznych mają różne możliwości finansowe oraz różny poziom wiedzy dotyczącej zdrowia i żywienia psów. Najtańsze karmy ekonomiczne nie uwzględniają specyficznych potrzeb czworonogów. Są zaprojektowane tak, by spełnić podstawowe potrzeby psa przy jak najniższej cenie.
Dla klientów z mniej zasobnym portfelem, którzy mają świadomość potrzeb swojego pupila, dobrym rozwiązaniem mogą być karmy z tzw. segmentu podstawowego. Te karmy są zwykle przeznaczone dla szczeniąt lub psów dorosłych oraz dla psów dużych lub małych ras.
Karmy z segmentu premium i superpremium to produkty droższe, ale też bardzo dobrej jakości.
Jak przekonać klientów do zakupu karm z tzw. wyższej półki?
- Podkreśl, że karmy wysokiej jakości zawierają prozdrowotne składniki, które wspierają witalność i zdrowie psów, a poszczególne formuły mogą być rozwiązaniem na niektóre problemy psa i jego opiekuna.
- Karmy są przeznaczone dla psów w określonym wieku i o różnej aktywności. Dostępne są nawet produkty dla konkretnych ras.
- Produkty z tego segmentu mają zamkniętą recepturę i dokładnie opisany skład. Jest to ważne w przypadku psów z alergiami lub wrażliwym przewodem pokarmowym.
Zapamiętaj:
- Wszystkie psy potrzebują tych samych składników odżywczych, ale w innych ilościach lub proporcjach.
- Karma dla psa powinna być dobrana do wieku, wielkości, rasy, stopnia aktywności, typu użytkowości, stanu zdrowia, stanu fizjologicznego oraz wielu innych specyficznych potrzeb zwierzaka.
- Niektóre psy wymagają specjalistycznych diet leczniczych.
autor: lek. wet. Dagmara Mieszkis-Święcikowska
