Z tego artykułu dowiesz się:
• kiedy gratis staje się promocją i jak to poprawnie oznaczyć,
• jakie obowiązki informacyjne ma sprzedawca,
• jak łączyć akcje marketingowe z przepisami podatkowymi.
Prezenty i gratisy stały się stałym elementem działań marketingowych w branży zoologicznej. Pomagają wyróżnić ofertę, zwiększyć konwersję i budować relacje z klientami. Warto jednak pamiętać, że każde darmowe świadczenie podlega określonym zasadom, zarówno informacyjnym, jak i podatkowym. Nie wszystkie działania, które w handlu traktujemy jako drobny gest, są w świetle prawa takimi samymi „drobnostkami”. Ten artykuł wyjaśnia, kiedy gratis staje się promocją, jakie obowiązki ciążą na sprzedawcy oraz jak planować akcje prezentowe tak, aby były zgodne z przepisami i bezpieczne dla Twojego sklepu.
Co oznaczają pojęcia „prezent” i „gratis”?
Przepisy nie definiują nam, czym dokładnie jest prezent czy gratis – mamy w każdym razie do czynienia z formą darowizny. Dlatego w każdym przypadku warto dokładnie przyjrzeć się, z jaką sytuacją oraz produktem mamy do czynienia, i na tej podstawie określać poszczególne obowiązki sprzedawcy.
Obowiązki informacyjne
W poprzednim numerze PetInsidera opisywaliśmy zasady informowania o obniżonych cenach w ramach Black Friday’owych promocji. Wskazane tam wytyczne Komisji Europejskiej oraz Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów są pomocne także w przypadku gratisów i prezentów.
Wytyczne wymieniają również okoliczności, w których przedsiębiorcy są zwolnieni z informowania o obniżce ceny. Należą do nich sytuacje takie jak oferty wiązane (np. „kup 3 i odbierz 1 gratis”) czy oferowanie spersonalizowanych preferencyjnych warunków cenowych indywidualnie dla danego konsumenta (np. z okazji świąt). Dlategow wielu przypadkach dostarczanie konsumentom lub profesjonalnym kontrahentom gratisów/prezentów nie rodzi konieczności wdrażania jakiś szczególnych sposobów informowania (np. przy wręczeniu gratisu fizycznie w sklepie).
Należy przy tym pamiętać, że jeśli rozdawanie gratisów/prezentów ma mieć miejsce przy sprzedaży internetowej, to wówczas konieczne będzie spisanie i opublikowaniezasad (regulaminu) przez organizatora promocji. Wymagają tego przepisy ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Dlatego tego typu akcje warto zaplanować z wyprzedzeniem.
Ponadto dobrą praktyką będzie oznaczanie samych produktów, np. jako „gratis – nie do sprzedaży”. Takie rozwiązanie pozwala ograniczyć ryzyko sprzedawcy, gdy obdarowany postanowi sam sprzedać dalej produkt.
Uwaga: Co do zasady (dla większości kategorii produktów) nie ma zwolnień z obowiązku, aby każdy produkt, również taki gratisowy, był odpowiednio oznakowany. Ponadto, jeśli kompletujemy kosz prezentowy z różnymi produktami, to pamiętajmy, że formalnie trzeba zapewnić, aby na zewnętrznym opakowaniu były zamieszczone wszystkie niezbędne informacje o poszczególnych produktach wewnątrz.
Gratisy a podatki
Temat jest skomplikowany i dlatego z ostrożności każdą sytuację warto omówić indywidualnie z doradcami podatkowymi.
Podatek VAT
- W przypadku prezentu o małej wartości, do 20 zł (cena jednostkowa nabycia towaru bez podatku, a gdy jej nie ma, to jednostkowy koszt wytworzenia – określone w momencie przekazywania towaru), co do zasady jest on zwolniony z VAT.
- W przypadku prezentu o małej wartości, od 20 zł do 100 zł (cena jednostkowa wynosi do 20 zł, ale łączna wartość dla jednej osoby w ciągu roku nie przekracza 100 zł), co do zasady jest on zwolniony z VAT, o ile jest prowadzona ewidencja wszystkich przekazanych upominków (chodzi o weryfikację tożsamości obdarowanego).
- W przypadku prezentu o wartości powyżej 100 zł (łącznej w ciągu roku) VAT już będzie należny…
Podatek dochodowy (PIT)
- Prezenty/gratisy dla kontrahentów o wartości do 200 zł (brutto) są zwolnione z PIT. Droższe prezenty podlegają opodatkowaniu.
- Prezenty/gratisy dla pracowników: tu wiele zależy od tego, z jakich środków są one finansowane. Jeśli przedsiębiorca nie ma zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i finansuje prezenty ze środków obrotowych firmy, to wówczas co do zasady są one opodatkowane i oskładkowane.
Opłaty opakowaniowe
Produkty darmowe nie będą również zwolnione z różnych obowiązków związanych z wprowadzaniem do obrotu opakowań i produktów w opakowaniach, typu opłata produktowa czy recyklingowa. Na marginesie warto również dodać, że tego rodzaju zwolnień nie przewidują nowe regulacje, takie jak PPWR oraz ROP.
Podsumowanie
Prezenty i gratisy mogą skutecznie wspierać sprzedaż, ale wymagają świadomego podejścia. Każdy przekazywany produkt – nawet darmowy – podlega określonym obowiązkom informacyjnym, podatkowym i środowiskowym. W działaniach offline formalności są zwykle minimalne, natomiast w e-commerce konieczne jest przygotowanie regulaminu i jasne określenie zasad akcji. Warto również pamiętać o progach podatkowych dla prezentów oraz o braku zwolnień dotyczących opakowań. Odpowiednie zaplanowanie kampanii i konsultacja z doradcą podatkowym pozwolą prowadzić działania promocyjne bez ryzyka, tak aby gratis był realnym wsparciem sprzedaży, a nie źródłem prawnych komplikacji.
