IJHARS, czyli Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, jest jednym z urzędów zajmujących się kontrolą produktów pet food. Odpowiada ona za nadzór nad obrotem detalicznym pasz przeznaczonych dla zwierząt domowych, w tym za ich prawidłowe etykietowanie. O czym warto pamiętać podczas kontroli IJHARS-u w sklepie zoologicznym?
Z artykułu dowiesz się:
- Jakie są uprawnienia i obowiązki IJHARS oraz sklepów zoologicznych podczas kontroli?
- Jak sklepy zoologiczne powinny przygotować się na niezapowiedziane kontrole IJHARS?
- Jakie prawa i opcje reagowania mają właściciele sklepów w trakcie i po kontroli?
Kontrola IJHARS-u
Na wstępie warto zaznaczyć, że kontrole IJHARS-u mogą być niezapowiedziane, więc warto być do nich przygotowanym. Inspekcja może wszczynać kontrole nie tylko na podstawie własnych planów kontroli, ale również z powodu zgłoszeń konsumentów czy innych przedsiębiorców (mogą to być zgłoszenia anonimowe). Co należy i warto wiedzieć o tej kontroli? Jak może ona przebiegać? Jakie obowiązki i prawa ma właściciel sklepu? Poniżej przestawiamy kilka praktycznych odpowiedzi i wskazówek.
Co musi urząd?
- okazać upoważnienie i legitymacje przed przystąpieniem do kontroli;
- zawiadomić o planowanej kontroli, jeśli zawiadomienie jest konieczne (w przypadku kontroli sklepu co do zasady nie jest to konieczne).
Co może urząd?
- wszcząć kontrolę bez uprzedniego zawiadomienia o jej wszczęciu;
- inspekcja ma prawo między innymi do: a) wstępu do pomieszczeń kontrolowanego sklepu, b) przeglądania dokumentów oraz żądania udostępnienia innych danych, c) nieodpłatnego pobierania próbek produktów lub opakowań w celu wykonania badań laboratoryjnych, d) żądania pisemnych lub ustnych wyjaśnień i informacji, e) przesłuchiwania świadków, f) żądania dostępu do systemów komputerowych;
- dokonać zabezpieczenia: a) produktów, dokumentów, przedmiotów, które mogą stanowić lub stanowią dowód nieprawidłowości, b) należy zaznaczyć, że przedsiębiorca nie może swobodnie dysponować zabezpieczonym przedmiotem produktem.
Co musi przedsiębiorca?
- udostępnić pomieszczenia, dokumenty, systemy komputerowe, produkty i tym podobne w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia kontroli;
- umożliwić realizację czynności kontrolnych (udzielać informacji czy wyjaśnień, okazywać dowody itp.);
- dokonać opłaty za czynności kontrolne (gdy jest to wymagane przepisami).
Co może przedsiębiorca?
- weryfikować zakres kontroli (zawarty w okazanym upoważnieniu), gdy urząd przekracza zakres, kontrolowany może odmówić przeprowadzenia czynności;
- wnieść sprzeciw wobec kontroli w razie: a) braku okazania upoważnienia i legitymacji służbowej, b) nieobecności odpowiednich osób (np. właściciela sklepu lub osoby upoważnionej);
- zgłosić uciążliwość kontroli na piśmie w przypadku, gdy wykonywane czynności zakłócają w istotny sposób działalność gospodarczą przedsiębiorcy;
- zgłosić zastrzeżenia do protokołu kontroli (gdy jakiś element nie zgadza się ze stanem faktycznym, protokół wymaga uzupełnienia itp.): a) na bieżąco (w trakcie trwania kontroli), b) po podpisaniu protokołu (pouczenie w treści protokołu, wskazany termin);
- odmówić podpisania protokołu, gdy wystąpią uzasadnione okoliczności, przy czym można również włożyć wyjaśnienia co do przyczyn odmowy;
- żądać odszkodowania za szkodę, gdy przedsiębiorca poniesie szkodę na skutek wykonywania czynności kontrolnych. Roszczenie odszkodowawcze wysuwa się na zasadach i trybie określonych w odrębnych przepisach (kodeks postępowania cywilnego i kodeks cywilny).
Na co zwrócić szczególną uwagę?
- na wskazany w upoważnieniu zakres kontroli. Gdy inspekcja przekroczy zakres kontrolowany, nie trzeba udostępniać danych, udzielać informacji czy wyjaśnień. Można też odmówić przeprowadzenia czynności;
- na protokół kontroli. Tu warto wykonać weryfikację: a) czy zawiera on wszystkie istotne informacje: czas trwania kontroli, dane osoby prowadzącej kontrolę, dane podmiotu kontrolowanego, opis stanu faktycznego, wzmiankę o ewentualnych zastrzeżeniach, poprawkach kontrolowanego lub odmowie podpisania protokołu, pouczenie o prawie, sposobie i terminie wniesienia zastrzeżeń, podpisy osoby przeprowadzającej kontrolę oraz osoby biorącej udział w kontroli ze strony przedsiębiorcy, a także b) czy wszystkie informacje są zgodne ze stanem faktycznym (jeśli nie są to można zgłosić zastrzeżenia i żądać uzupełnienia protokołu). Wydaje się dwa egzemplarze protokołu: jeden dla organu, drugi dla kontrolowanego, z niektórych czynności podejmowanych w toku kontroli (np. zabezpieczenia produktów, dokumentów, dokonywania oględzin, pobierania próbek) sporządza się odrębny protokół.
Utrudnianie kontroli – sankcje:
W razie uznania przez urząd, że podmiot kontrolowany utrudnia kontrolę, inspekcja może nałożyć karę pieniężną wynoszącą do piętnastokrotnego przeciętnego wynagrodzenia za rok poprzedzający rok nałożenia kary.
Co dalej?
Po przeprowadzonej kontroli urząd może:
- wydać zalecenia pokontrolne:
– nie stanowią one decyzji, ale jedynie zalecenia dotyczące dalszych działań kontrolowanego podmiotu,
– wyznaczyć termin na podjęcie działań i poinformowanie o sposobie wykonania zaleceń,
– nałożyć karę pieniężną za niewykonywanie zaleceń, w wysokości do trzykrotnego przeciętnego wynagrodzenia za rok poprzedzający rok orzeczenia kary;
- wydać decyzję administracyjną:
– na przykład zakazującą wprowadzenia do obrotu, wycofującą z obrotu, nakazującą zmianę oznakowania, nakładającą karę pieniężną itp.,
– z rygorem natychmiastowej wykonalności lub bez niego – decyzja z rygorem podlega natychmiastowemu wykonaniu, decyzja bez rygoru podlega wykonaniu po uprawomocnieniu. Złożenie odwołania wstrzymuje wykonalność na czas rozpatrzenia odwołania.
Szybka pomoc – 7/24
Wiemy, jak istotne dla firmy oraz stresujące dla jej pracowników mogą mieć postępowania kontrolne, dlatego jesteśmy gotowi do pomocy w każdej chwili. Jeśli potrzebujesz profesjonalnego wsparcia prawnego, zgłoś się do nas – jesteśmy dostępni bez ograniczeń czasowych. Znajdziesz nam na https://food-law.pl/.
autor: Patryk Kalinowski, prawnik
https://food-law.pl/
